04.06.2016
Jarosławowi Kaczyńskiemu chodzi wyłącznie o władzę. To jest samotny człowiek, dla którego władza i sukces polityczny jest całym życiem. Chce, żeby Polska powstała z kolan. Tyle tylko, że sam ją tak upokorzył, jak w wolnej Polsce nikt nie potrafił – mówi prof. Adam Strzembosz w rozmowie Brygidą Grysiak.
BRYGIDA GRYSIAK, TVN24: Wywołał pan burzę swoim apelem do sędziów. Nadchodzi drugi stan wojenny?
PROF. ADAM STRZEMBOSZ: Stan wojenny nie, ale bardzo trudne czasy dla sędziów, gdyż spodziewam się prób rozbicia tego środowiska, podporządkowania sędziów interesom partyjnym.
Rzecznik partii Prawo i Sprawiedliwość, posłanka Beata Mazurek nie tak dawno mówiła o sędziach Sądu Najwyższego, że to „kolesie”. Poczuł się pan urażony?
Ja odpowiadam w ten sposób: jak by zareagowali posłowie PiS, gdyby rzecznik Sądu Najwyższego powiedział, że posłowie PiS to jest grupa kolesiów, która dorwała się nareszcie do żłobu? Otóż niech się wczują posłowie PiS w sytuację sędziów, których w ten sposób potraktowano, i niech wypowiedzą służbę swojemu rzecznikowi. Poza tym ta pani popełniła przestępstwo.
Dlaczego?
Dlatego, że odniosła się w ten sposób, w tak obraźliwy sposób do jednego z centralnych organów władzy państwowej.
Powinna się tym zająć prokuratura?
Powinna i się nie zajmie.
Dlaczego?
Dlatego, że pan Ziobro na to nie pozwoli.
Prokuratorzy się boją – myśli pan?
Każdy prokurator doskonale zdaje sobie sprawę z tego, co by się stało, gdyby on wszczął odpowiednie śledztwo w tej sprawie, a szczególnie wobec określonego funkcjonariusza PiS-u.
Sąd Najwyższy nie pozostawił wątpliwości. Orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego obowiązują, nawet jeśli nie zostały opublikowane. Premier tłumaczy, że gdyby opublikowała wyrok Trybunału, złamałaby Konstytucję…
Niepublikowanie tego i każdego innego wyroku Trybunału jest niewątpliwie złamaniem Konstytucji. No i może skutkować dla pewnych osób Trybunałem Stanu.
Prokuratura zdecydowała, że nie będzie śledztwa w sprawie nieopublikowania wyroku.
Prokuratura jest poddana panu ministrowi Ziobro, który właściwie powinien zrzec się swojego mandatu poselskiego.
Dlaczego?
Bo uzyskał uprawnienia prokuratora generalnego, który nie tylko w pewien ogólny sposób kieruje prokuraturą, ale może też zaskarżać pewne orzeczenia, czy nawet prowadzić bardziej lub mniej intensywną działalność śledczą w określonym gatunku spraw. Może też wydawać poszczególne decyzje, może nakazywać wszcząć lub umorzyć postępowanie, a zatem jest prokuratorem, który nie powinien łączyć swojej funkcji prokuratorskiej z mandatem poselskim.
Nie jest pierwszym w historii ministrem sprawiedliwości prokuratorem generalnym…
Prokurator generalny w Polsce i na całym świecie, gdzie taka instytucja występuje, ma uprawnienia tylko do ogólnego nadzoru, ale nie pełni funkcji szeregowego prokuratora. Jego odpowiednik we Francji może jedynie nakazać prokuratorom zajęcie się szczególną kategorią spraw, jeśli niepokoi nagminnie popełniane określonych czynów karalnych. Na przykład gdy wzrasta liczba gwałtów czy wyłudzeń.
Podoba się panu to porównanie kryzysu konstytucyjnego w Polsce do tego w Austrii w latach 30.? Pierwsza Prezes Sądu Najwyższego pisała o nim w liście do Zgromadzenia Ogólnego Sędziów Trybunału Konstytucyjnego:
„(…)Nie twierdzę, że opisana analogia jest pełna. W Polsce nadal jeszcze istnieją instytucje demokratycznego państwa. Jednak ten przykład dowodzi, że stan sądownictwa konstytucyjnego służy za papierek lakmusowy realnego demokratyzmu (…)”. Zgadza się pan?
W Europie, szczególnie po doświadczeniach II wojny światowej, bardzo mocno podkreśla się istnienie takich instytucji, które ograniczają samowolę, również samowolę większości parlamentarnej. Trybunał Konstytucyjny jest jednym z najważniejszych organów ograniczających taką samowolę. Po wprowadzeniu trójpodziału władz w Polsce nie ma instytucji jednolitej władzy państwowej, władze mają się wzajemnie równoważyć i kontrolować. I oczywiście rozsądnie współpracować. I ktoś, kto łamie ten porządek trójpodziału władz, w sposób ewidentny wskazuje na to, że idzie drogą autorytarnej władzy.
Mówi pan o „autorytarnej władzy”. W Austrii przywołanej przez prof. Gersdorf pięć lat po kryzysie konstytucyjnym był Anschluss i totalitaryzm…
Głęboko wierzę, że w Polsce do tego nie dojdzie. Pamiętajmy, że w okresie międzywojennym były nie tylko tendencje do władzy autorytarnej, ale były nawet pewne ruchy społeczne i polityczne, które szły w kierunku totalitaryzmu. Takim ruchem była min. Falanga Bolesława Piaseckiego, ona miała już charakter faszyzujący. Zresztą tego rodzaju tendencje występowały w niemal całej Europie.
Widzi je pan dziś w Polsce?
W tej chwili ja tego nie widzę wśród rządzących. Choć w Polsce kiełkują pewne ruchy i postawy, które można kwalifikować jako analogiczne do tego, co było w okresie międzywojennym.
O kim pan mówi?
Powiedzmy tam, w Białostockiem nie tak dawno maszerowali młodzi ludzie z transparentami, które odwoływały się wprost do Falangi.
Widzi pan przyzwolenie władzy na takie zachowanie?
Nie są potępiani. Proszę przypomnieć wypowiedź pani Gronkiewicz-Waltz podczas obchodów rocznicy powstania w getcie. Ona się wypowiedziała zdecydowanie przeciwko nim, a powiedziano jej: po co ona rozrabia i korzysta z tej okazji do działalności politycznej. No, ktoś musi tego typu zachowania potępiać.
Pytanie, czy w takim miejscu i takim momencie?
Pani prezydent wybrała moment – jej zdaniem – właściwy. Nie będę tego krytykował. To ważne. Szczególnie, że młode pokolenie nie zna tej historii. Ja mam syna, który skończył politologię, a o Falandze nie słyszał. Wydaje mu się, że ONR to patrioci.
Czy ten syn to Piotr Strzembosz, polityk Prawicy RP?
Tak.
Rozmawiacie w domu o polityce?
Unikamy drażliwych tematów, zachowując przyjaźń.
Czy pan go rozumie?
Staram się.
I co mu pan mówi o ONR-ze?
Ja mu mówię, żeby poczytał historię Polski z okresu międzywojennego. Przecież wiadomo, jak to było. I Falanga to była faszyzująca organizacja – rozbijali Żydom sklepy, bili profesorów żydowskiego pochodzenia, bili studentów Żydów. Zażądali getta ławkowego… Niemcy przecież też od tego zaczęli, przecież nie zaczęli od obozu koncentracyjnego. Hitler chciał Żydów wysłać na zachód Europy, ale Europa się nie zgodziła. Przecież on powiedział: bierzcie ich! My ich nie chcemy, ale nikt ramion nie otworzył. I wobec tego on ich wymordował.
Wracając do tu i teraz i tego porównania do Austrii. Pytanie, czy takie porównania służą dialogowi?
Chodzi o ostrzeżenie. Wie pani, jak się mówi, że się zlikwiduje sądy rejonowe i będzie się sędziów na nowo powoływać… Oni mają nominacje do osiągnięcia wieku emerytalnego, nikomu nie wolno ich ruszyć. Ktoś tam skazał pana Kamińskiego – paszoł won z sądownictwa! To już, proszę pani, zakrawa na najgorsze systemy. Na to, co jest na terenie Białorusi, w Rosji. Zaś złamanie TK i jego ubezwłasnowolnienie pokazuje tendencje, w jakim kierunku koalicja parlamentarna idzie. Chce się uwolnić od kontroli konstytucyjności jej działań, przede wszystkim jej ustawodawstwa.
Po co, pana zdaniem?
Żeby mieć pełnię władzy.
I to jest ten autorytaryzm, o którym pan mówi?
No tak. Jeżeli ktoś ma władzę nieograniczoną, to ta władza jest autorytarna.
Co – pana zdaniem – będzie dalej?
Nie jest przesądzone, że w Polsce obecna większość parlamentarna pójdzie dalej. Mówi się, że zaraz, jak tylko w Krakowie skończą się Światowe Dni Młodzieży, jak będzie już po szczycie NATO w Warszawie, na pierwszy plan pójdzie uderzenie w kierunku sądownictwa. Jeszcze mocniej i jeszcze tragicznej.
To znaczy?
Będzie chciało się przeprowadzić selekcję sędziów na „naszych” i „obcych”.
Pana zdaniem takiego podziału dziś nie ma? Sędziowie też maja poglądy i też orzekają różnie w tych samych sprawach…
Orzekają różnie, bo mogą mieć różne poglądy prawne. Dlatego orzecznictwo Sądu Najwyższego ma tak wielkie znaczenie, bo jego zadaniem m.in. jest ujednolicenie orzecznictwa w całym kraju.
A kiedy pan słyszy, że ponad 40 proc. wyroków za gwałt to wyroki w zawieszeniu (2014 r.)? A upośledzony umysłowo trafia do więzienia za kradzież batonika? Pytam o to, czy środowisko sędziowskie – pana zdaniem – to środowisko bez skazy?
Nie. Wśród 10 tys. kobiet i mężczyzn muszą być bardzo i mniej inteligentni, bardzo i mało kulturalni, działający bardzo schematycznie i działający w sposób wychodzący poza wszelkie schematy. Dlatego nie boję się działań służących oczyszczeniu sądownictwa z osób niegodnych stanowiska sędziego.
Nie, nie głosowałem na PiS, bo miałem już pewne doświadczenie. Głosowałem bez entuzjazmu na inną partię polityczną. Teraz się okazuje, że ci, którzy głosowali na PiS, zostali wprowadzeni w błąd w dużej części, bo oni głosowali za zmianą, ale za dobrą zmianą, a nie za taką, jakiej doświadczamy
Adam Strzembosz
Czy pana zdaniem ten spór, nie tylko polityczny i prawny, ale też te pęknięcia w społeczeństwie, uda się kiedyś załatać?
W okresie międzywojennym spór między grupą pułkowników a endecją był jeszcze ostrzejszy. No, ale załagodziła go wojna. To nie jest nasze marzenie.
Jeśli nie wojna, to co?
Życie płynie naprzód, ludzkie postawy się zmieniają. Widzi pani, ja miałem nadzieję, że PiS po doświadczeniach z lat 2005-2007 i po pokazaniu w czasie kampanii wyborczej łagodniejszej twarzy będzie również inaczej postępował. Zajmie się tymi grupami społecznymi, które czuły się niedowartościowane, a nieraz źle traktowane, wyśmiewane jako ludzie z zaścianka, którzy nie są dostatecznie europejscy, bo są głęboko wierzący, bo mają takie postawy wyraźnie patriotyczne. Miałem nadzieję, że te środowiska zostaną dowartościowane, że te wartości naszego kraju, które nie zawsze były docenione, zostaną docenione. To, co się dzieje, jest dla mnie zaskoczeniem i głęboko negatywnym przeżyciem na koniec mojego życia.
A głosował pan na PiS?
Nie, nie głosowałem na PiS, bo miałem już pewne doświadczenie. Głosowałem bez entuzjazmu na inną partię polityczną. Teraz się okazuje, że ci, którzy głosowali na PiS, zostali wprowadzeni w błąd w dużej części, bo oni głosowali za zmianą, ale za dobrą zmianą, a nie za taką, jakiej doświadczamy.
Myśli pan, że Jarosław Kaczyński mógłby publicznie przyznać, że popełnił błąd?
Gdyby był wielkim mężem stanu, to by to potrafił i historia by to doceniła. I społeczeństwo by to doceniło. I opozycja musiałaby to docenić. Ale trzeba być wielkim mężem stanu.
Jest czy nie jest?
Moim zdaniem – nie. Wie pani, ja go znam. Przecież on był moim sekretarzem, jak byłem przewodniczącym takiego zespołu prawa i sądów przy Lechu Wałęsie. Był po naszej stronie przy tym podstoliku, którym ja kierowałem. Myślę, że Jarosław Kaczyński jakoś tam był pod moim wrażeniem, bo mi raz proponował nawet premiera, a raz prezydenta. A jak się okazało, że nie godzę się na to, żeby opanował cały sztab, to sytuacja się zmieniła.
Już nie był pod wrażeniem?
W ’95 roku nieomal mnie zmuszał, żebym się zgodził na kandydowanie na prezydenta i zorganizował pięć partii oprócz PC, które mnie popierały. Ostatecznie się zgodziłem po trzech tygodniach pertraktacji w tym pokoju, w którym teraz rozmawiamy. Kiedy już kandydowałem, on został szefem sztabu. Ale to było dla niego za mało, bo chciał cały sztab. Ja się na to nie zgodziłem, bo uważałem, że każda partia musi mieć w sztabie swoich ludzi. Doszło do konfliktu i Jarosław Kaczyński wycofał swoje poparcie, a ja wycofałem się z kandydowania.
Jaki był wtedy Jarosław Kaczyński? Zmienił się?
Proszę pani, on już wtedy miał takie tendencje. Miał plan. I – żeby go realizować – chciał pełni władzy. Daje poparcie, ale bierze wszystko. Bo on, jak się później zorientowałem, uważał, że ja wprawdzie nie wygram, ale powstanie cały szereg komitetów poparcia Adama Strzembosza, które PC przejmie do swojego, że tak powiem, użytkowania. I dlatego chciał mieć cały sztab w ręku, żeby te komitety były jego, a nie, powiedzmy, Halla czy Ujazdowskiego, Balazsa czy kogokolwiek innego.
Te negatywne cechy tylko się rozwinęły, natomiast on nie rozwinął się osobowościowo, bo człowiek powinien dojrzewać, powinien być wobec siebie krytyczny. Poza tym powinien być mądry politycznie, a po jakie licho on się konfliktuje z prawie wszystkimi prawnikami w Polsce?
Adam Strzembosz o Jarosławie Kaczyńskim
Chciał pana wykorzystać?
No, chciał mnie wykorzystać. Zorientowałem się dopiero wtedy, kiedy chciałem, żeby mi przekazał listę moich komitetów poparcia. Ten, kto startuje, ma do tego przecież prawo, a on mi tego odmówił.
Jak to?
Po prostu. On mi tego odmówił. Ja byłem bardzo popularny wśród tzw. „jaworzniaków”. To byli młodzi ludzie, których kierowano do obozu koncentracyjnego w Jaworznie, po wojnie, w latach 1949–53-54. I oni mnie chcieli poprzeć, a byli z całej Polski, bo to była organizacja ogólnopolska – kilka tysięcy ludzi. Poprosili mnie o adresy moich komitetów, bo trudno, żeby ktoś w Szczecinie działał na terenie Warszawy. No i ja wtedy poprosiłem o spis komitetów. I odmówiono mi. Taka historia.
A kiedy patrzy pan na Jarosława Kaczyńskiego i słucha go dzisiaj?
Te negatywne cechy tylko się rozwinęły, natomiast on nie rozwinął się osobowościowo, bo człowiek powinien dojrzewać, powinien być wobec siebie krytyczny. Poza tym powinien być mądry politycznie, a po jakie licho on się konfliktuje z prawie wszystkimi prawnikami w Polsce?
Czy Smoleńsk, pana zdaniem, był dla niego punktem zwrotnym?
Lech Kaczyński był człowiekiem znacznie bardziej życzliwym ludziom, osobowościowo zupełnie innym. I on tonował w pewnym sensie Jarosława. W momencie, kiedy zginął, to dla Jarosława było nie tylko straszne przeżycie, ale też zabrakło tej ręki, która go powstrzymywała: „Czekaj, Jarek, nie tak od razu, nie denerwuj się. Ty jesteś bardzo mądry”. On go bardzo słuchał zresztą…
Niektórzy mówią, że było odwrotnie, że to Lech Kaczyński bardzo słuchał swojego brata.
On rzeczywiście miał wpływ na Lecha, którego uważał za genialnego stratega politycznego, ale Lech miał swoją osobowość.
Lech Kaczyński z wyrokami Trybunału też nie zawsze się zgadzał, ale…
Lech Kaczyński szanował Trybunał. Krytykować można – Sejm, premiera, sądy, Trybunał. Ale co innego jest krytykować, a co innego nie szanować. To jest tak, jakbym ja mówił, że PiS sobie uchwalił jakąś ustawę, a ja jej nie będę stosował! Ona jest zła. No i co? Ja ją mogę skrytykować, mogę napisać o jej błędach wielki artykuł, ale muszę się do obowiązującego prawa stosować.
To samo mówią dziś politycy PiS o nowej ustawie o TK, do której Trybunał się nie zastosował…
Ustawa, która miała decydować o funkcjonowaniu TK, powinna być uchwalona z długim, co najmniej 6-miesięcznym vacatio legis, gdyż miała charakter ustrojowy. Uchwalono ją bez jednego dnia vacatio legis, co było oczywistym nadużyciem legislacji. W tej sytuacji zwróciłem się do prezydenta Dudy za pośrednictwem jednego z jego wiceministrów z sugestią zaskarżenia tej ustawy przez prezydenta z jakiegokolwiek powodu, aby w ten sposób uzdrowić nadużycie parlamentu, tworząc warunki do zaskarżenia tej ustawy przed jej wejściem w życie.
I jaka była reakcja?
Nie było żadnej. Doszło więc do sytuacji niezwykłej. Trybunał miał badać zgodność z Konstytucją ustawy, jednocześnie działając na podstawie tej ustawy. Taki wymóg jest logicznie nie do utrzymania. I zgodnie z przekonaniem wszystkich środowisk prawniczych powinien tę ustawę rozpoznać, opierając się na dotychczasowych przepisach. Mógłbym tu jeszcze przywołać pewną maksymę łacińską, iż nikt nie powinien korzystać z własnej nieprawości.
Jarosław Kaczyński otwiera kolejne fronty. O co mu chodzi pana zdaniem?
O władzę wyłącznie. O zlikwidowanie kompleksów, to jest samotny człowiek, dla którego władza i ten sukces polityczny jest całym życiem. Chce, żeby Polska powstała z kolan. Tyle tylko, że sam tak upokorzył Polskę, jak w wolnej Polsce nikt nie potrafił.
Pamięta pan wasze ostatnie spotkanie?
Spotkałem się z nim w Sejmie, jeszcze wtedy, kiedy ten PO-PiS miał powstać. Później się z nim nie spotykałem.
O czym rozmawialiście wtedy?
Ja złożyłem wtedy taki projekt, który by zwiększył autorytet parlamentu i Jarosław Kaczyński bardzo się do tego zapalił. Namawiał PO, żeby to poparła, PO też się na to zgodziła… ale nic z tego nie wyszło, bo w Prezydium Sejmu nie było zgody. Pamiętam, że chciał mnie nawet odwieźć do domu, ale już była zamówiona taksówka.
Czyli miał do pana szacunek?
Jeżeli ktoś kogoś chce mieć jako premiera albo prezydenta, no to można oczekiwać, że ten człowiek coś w jego oczach znaczy.
To może on by pana dziś posłuchał? Co by mu pan dzisiaj powiedział?
Nie, nie, to jest, proszę pani, bez żadnego znaczenia. Powie: staruszek, zramolały, który już nie wie, co plecie. Taka będzie reakcja.
Tak pan myśli?
Oczywiście, przecież on nie może dopuścić do tego, że ktoś inny ma rację. Ja mu się nie dziwię, bo to psychologicznie jest trudne. Nie dopuści.
Ale gdyby doszło do takiego spotkania, to co by mu pan powiedział?
Bym mu powiedział: człowieku, nie szalej! Człowieku, powstrzymaj się. Człowieku, przejdź do historii jako pozytywny jej bohater, a nie jako – powiedzmy – ciemna plama po PRL-owskiej historii tego kraju.
Wracając do nadziei wiązanych z PiS-em. Pan mówił, że wielu liczyło na to, że się zajmie tymi, którymi wcześniej za mało się zajmowano albo wcale…
No, jeszcze nic nie zrealizowano poza 500 plus. Nic. Zresztą 500 plus, głowę daję, nie będzie miało żadnego wpływu na większą rozrodczość. To będzie miało wpływ na realną pomoc rodzinom wielodzietnym, ale, proszę pani, jaki jest moment krytyczny? Pani jako matka to wie. Pani pracuje, mąż pracuje. W pewnym momencie przychodzi na świat dziecko, pani przestaje pracować, dzięki PO jest całoroczny urlop. Ale załóżmy, że przestaje pani pracować, czyli jedna pensja odpada, pozostaje jeszcze jedna buzia, nie tylko do wyżywienia, ale też ubrania itd. To jest przełomowe, a tu 500 złotych nie będzie.
A druga rzecz, że wielu młodych ludzi teraz decyduje nie kiedy i ile mieć dzieci, ale czy mieć.
No więc właśnie, czyli na to pierwsze nie będzie, chyba że jest jakaś straszna bieda. Jeśli więc się ktoś zdecydował już na to drugie, trzecie, czwarte, to czy on się zdecyduje na piąte dlatego, że 500 złotych dostanie?
To dowartościowuje wielodzietne rodziny.
I ja uważam, że to jest dobre, bo rodziny wielodzietne są najbiedniejsze w Polsce. A one są naszą nadzieją. Jakby nie było tych wielodzietnych rodzin, to za 20 lat Polska by miała 20 mln obywateli. Więc oni są nadzieją, ich trzeba szanować, dowartościowywać, nisko się im kłaniać i pomagać. Dlatego 500 plus dla tych rodzin jest rzeczą pozytywną, ale na rozrodczość to nie wpłynie.
A jak pan widzi rolę Kościoła dzisiaj?
Kościół jest zbyt milczący, bo wobec pewnych spraw powinien się znacząco wypowiedzieć, ale to jest trudne, bo zaraz się podnosi krzyk, że polityczny, że tego-owego.
Zabrakło głosu Kościoła? Być może Kościół w roli rozjemcy by się przydał.
No tak, ale trudno jest… Jeżeli ktoś ma ogromną przewagę, to on nie szuka rozjemców. Teraz to bardzo trudne, bo przecież PiS może sobie z ojca Rydzyka korzystać, zresztą dwustronnie – ojciec Rydzyk korzysta z PiS-u zupełnie cynicznie, a PiS korzysta z ojca Rydzyka. W wielką nabożność Jarosława Kaczyńskiego ja nie wierzę. To jest taka gra. Ojciec Rydzyk jest wielkim problemem Kościoła.
Wielu uważa, że zrobił też sporo dobrego właśnie dla tych ludzi, którzy przez lata czuli się wykluczeni.
Niewątpliwie tak. Ale wyszedł poza tę rolę, stając się działaczem politycznym, a jest przecież duchownym.
A pana zdaniem dlaczego doszło do tych wykluczeń społecznych, o których pan mówił?
Dlatego, że w różnych tzw. publikatorach ludzi wierzących głęboko, patriotów traktowano jako zaściankowców, głupich, na zasadzie: kiedyś pójdą po rozum do głowy, jak nie oni, to ich dzieci. Poza tym tam było i jest biednie. Tam 1000 złotych zupełnie co innego znaczy niż w Warszawie, ale Warszawa żyje na poziomie średnim europejskim, a tam jest bieda. Tam nie ma wielkiego przemysłu, nie było dotąd dróg, łatwego dojazdu, lotnisk itd.
Czyli zaniedbano ich po prostu?
Mimo że w ostatnich latach dawano na wschód duże środki. To nie wystarczy, to muszą być pokolenia.
A pamięta pan, jak premier Tusk mówił o moherowej koalicji?
To było niemądre, ale oczywiście nie tylko on, „Gazeta Wyborcza” dużo nagrabiła, TOK FM dużo nagrabił i wiele było takich środków przekazu, w których gadano z poczuciem wyższości – „my, Europejczycy”. Tych ludzi szlag trafiał. A tu im powiedziano – wy jesteście solą ziemi.
Są czy nie są?
W dużej mierze są, bo jeśli ktoś jest gotów dać coś dla ojczyzny, a nie tylko z niej brać, jeżeli uznaje wspólnotę za wartość, a nie tylko ten wybujały indywidualizm, to jest solą tej ziemi. W Europie procesy gnilne są straszne.
Myśli pan, że dla Jarosława Kaczyńskiego ci ludzie są rzeczywiście solą polskiej ziemi? Są tacy, którzy uważają, że on ich wykorzystuje.
Oczywiście, że ich wykorzystuje! On jest typowy inteligent z Żoliborza. On i cała jego rodzina. Tam wielkiego poczucia solidarności z ludźmi biednymi ja nie widzę. Może ono jest, może ja tego nie zauważam, bo nie miałem okazji.
Gdyby było tak, jak pan mówi, to byłoby to podwójnie smutne. Bo najpierw ktoś ich wykluczył, a teraz ktoś ich używa.
No używa. A ojciec Rydzyk to nie używa? Też używa przecież. Niewątpliwie oni są manipulowani, zresztą podobnie cały szereg innych środowisk, np. młodzież. Młodzież była nie tylko zmęczona ośmioma latami Platformy, ale młodzież jest w bardzo trudnej sytuacji. Zaraz po ’89 roku awans społeczny był czymś prostszym, niż jest dziś.
Czyli pan się jakoś bardzo nie dziwi, że ludzie za tym poszli?
Ja to rozumiem, tylko chodzi o to, że jak się uzyskało takie poparcie dla tych ludzi i dla tego kraju, to nie można niszczyć jego reputacji. Dlaczego nas mają porównywać do Putina czy do Łukaszenki? Przecież to jest straszne.
Ale mają rację czy nie ci, co tak piszą? Bo przecież i oni mogą się mylić…
To są opinie przesadne i dlatego krzywdzące, ale ktoś dostarczył tej amunicji przeciwko Polsce i to z wewnątrz naszego kraju. I oczywiście nie myślę o opozycji.
Dlaczego pan uważa, że Europa gnije?
Te procesy gnilne, o których mówiłem, postępują w różnych sprawach. Generalnie, przy wysokiej stopie życiowej, to biologiczne załamanie, tzn. brak zastępowalności, o czymś świadczy. Zdrowa rodzina ma dzieci, normalni ludzie chcą mieć dzieci, jeśli ktoś woli samochód albo pięć wycieczek zagranicznych zamiast dziecka, no to jest degrengolada.
Zaraz pan usłyszy, że to jest dyskryminowanie tych, którzy chcą żyć inaczej.
Chodzi tylko o to, że normalnie są w człowieku pewne postawy i potrzeby. Te kobiety, które zrezygnowały z małżeństwa i dzieci, mają dziś 45 lat i czują się strasznie. I strasznie chcą mieć dziecko. Strasznie chcą mieć partnera.
To się im dzisiaj mówi, że mogą mieć dziecko z in vitro nawet w wielu 50-60 lat. I nie muszą znać nawet ojca.
Tak to można różne rzeczy robić. Teraz będzie trudniej, trzeba będzie podać, kto jest ojcem. Było paru studentów, którzy dostarczali nasienie, to im powiedziano, że będą płacili alimenty za te 50 dzieci, które poczęto z ich nasienia.
Zdrowa rodzina ma dzieci, normalni ludzie chcą mieć dzieci, jeśli ktoś woli samochód albo pięć wycieczek zagranicznych zamiast dziecka, no to jest degrengolada
Adam Strzembosz
Strasznie odczłowieczone to wszystko jest. Myśli pan, że świat zwariował?
Myślę, że następuje otrzeźwienie. Takie było życzenie we Włoszech, żeby ujawnić ojca i, słusznie, jest obowiązek alimentacyjny. Pan Leszek Kołakowski, bardzo mądry człowiek, który zaczął jako osobisty wróg Pana Boga, a skończył jako chrześcijanin, powiedział na takim kolokwium u Jana Pawła II: likwidacja ostatniego tabu będzie równocześnie likwidacją kultury europejskiej. Tabu to jest pewien zakaz, którego racjonalnie wytłumaczyć nie można. Ale on jest jakby w naturze rzeczy. Kazirodztwo jest karane, ale przecież można powiedzieć, że jak on i ona chcą, to niby co w tym złego, jak córka bardzo kocha ojca i chce z nim współżyć, to niech sobie współżyje…
Podpisałby się pan pod tym, co powiedział prof. Kołakowski?
Tak, oczywiście. Europa jest zarażona i Polska w części też jest zarażona przekonaniem, że dla własnego szczęścia można zrobić wszystko. A skoro dla własnego szczęścia można zrobić wszystko, to kultury już nie ma.
Jesteśmy blisko?
Można rzucić żonę, bo się zestarzała, można tysiące różnych rzeczy wyrabiać pod hasłem: „to mi nie daje szczęścia”. Można się własnymi dziećmi nie zajmować – niech mi nie zawracają głowy. Można iść na ostatni kompromis, być oportunistą, robić wszystko dla awansu. I wszystko mi wolno! To jest koniec kultury europejskiej.
To już jest koniec?
No, w Europie Zachodniej w niektórych krajach to się już zrealizowało. W Holandii starsze panie boją się iść do szpitala – Holandia jest bardzo pragmatycznym krajem i obciążanie się ludźmi starymi i chorymi jest uznawane za bezsensowne. Był sobie taki prezes sądu najwyższego w Holandii, który bardzo popierał aborcję. I nagle zmienił zdanie. Dlaczego? Bo mówi tak: skoro u nas wprowadzono eutanazję i nagle się okazało, że można nią objąć 10-letnie dziecko, że można eutanazją objąć starą kobietę, która chce dalej żyć, ale jest bardzo chora (bo tak jest, jeśli rodzina wyrazi zgodę) to ja uważam, że już na to godzić się nie można. Trzeba chronić życie, bez względu na to, czy to jest zarodek, czy to jest staruszka, czy to jest kulawy, czy jaki. Tak mówił.
Jest pan za całkowitym zakazem aborcji?
Nie, za całkowitym nie, choćby dlatego, że ten kompromis jest ważny i nie należy go łamać. Bo skończy się na dopuszczeniu eutanazji dzieci z różnymi schorzeniami.
Myśli pan, że wahadło pójdzie w drugą stronę?
Właśnie. U kogoś z moich znajomych taki chłopiec się urodził – on jest uwielbiany przez całą rodzinę. Mimo że wygląda nieciekawie. Rozwija się słabo, musi się tak rozwijać, bo jest po prostu chory. Ale jest niezwykle kochany. No i jak teraz powiedzieć, że on nie ma prawa do życia. Bo jest niewygodny, nie można się nim pochwalić.
Błąd państwa polega na tym, że nie pomaga takim rodzicom, a na pewno pomaga stanowczo za mało.
Oczywiście. Tu błędów jest dużo i po stronie państwa, i parafii. Bo gdyby kobietom w ciąży się bardziej pomagało, to one te dzieci by rodziły. Kościół powołał całą masę domów samotnej matki i robi w tym kierunku dużo, ale mógłby więcej… Uważam, że ten kompromis jest ważny. Wie pani, moja żona, kiedy oczekiwaliśmy na czwarte dziecko, była już niemłoda i miała problemy ze zdrowiem. I wtedy lekarze domagali się od niej, żeby usunęła ciążę. A to jest teraz niezwykle udany chłopak, bardzo zdolny, świetny, ma wspaniałą rodzinę. A mogło go nie być.
Kronika dobrej zmiany. Ośle uszy króla Midasa
Jarosław Kaczyński (Fot. Kuba Atys / Agencja Gazeta)
Poniedziałek. W wywiadzie dla tygodnika „Do Rzeczy” Jarosław Kaczyński zadeklarował, że kocha demokrację i będzie jej bronił.Być może jest to miłość bez wzajemności. Ostro odniósł się do swoich krytyków, w tym prawicowych: „To jest problem, który ja nazywam problemem oślich uszu. Dla kogoś, kto chce się uważać za inteligenta, jest to kompromitujące”. Ośle uszy wyrosły despocie królowi Midasowi, który udawał, że zna się na wszystkim, w tym na muzyce. Ukarał go Apollo, którego muzyki nie docenił. Król zakazał mówić o oślich uszach na dworze. Jego balwierz nie mógł utrzymać tajemnicy i powierzył ją dziurze w ziemi. Wyrosły jednak trzciny szumiące: „Król Midas ma ośle uszy”. Rozumiecie już, dlaczego prezesowi podobają się teraz telewizyjne „Wiadomości”? One nie szumią.
Wtorek. Minister zdrowia Konstanty Radziwiłł stwierdza, że strajkującym pielęgniarkom „chodzi po prostu o kasę”. W programie „Gość >>Wydarzeń<<” uściśla: „W CZD zarabiają po 5 tys. złotych. To mało?”. Pielęgniarki do ministerstwa wysyłają paski ze znacznie niższymi płacami. „To w dużej części są fałszywki” – oświadcza wiceminister Jarosław Pinkas. No bo co to za zwyczaje, aby pielęgniarki zarabiały mniej, niż mówi minister.
Środa. Efekt „oślich uszu” dotknął blogerkę Katarynę, która do tej pory bezpardonowo atakowała wszystkich, którym nie podobał się PiS i Jarosław Kaczyński. Teraz w „Polityce” zaszumiała, stwierdzając ze zdumieniem, że rządy PiS są zagrożeniem dla demokracji. Pełni miłosierdzia zwolennicy PiS zalali ją takim hejtem, że Kataryna usunęła konto z Twittera.
Czwartek. Papież Franciszek przemawia w Rzymie do duchownych. Mówi, że „jeśli w kościołach nie będzie miłosierdzia, to będą przeciwskuteczne”. Papież przyjeżdża w lipcu do Polski, kilku naszych biskupów pokaże mu, co to prawdziwe miłosierdzie.
Piątek. Prezydent Duda nie będzie świętował rocznicy wyborów 4 czerwca, bo wyjeżdża do Włoch i będzie oglądał Neapol. Przypomnę – to te wybory, po których Joanna Szczepkowska powiedziała: „4 czerwca skończył się w Polsce komunizm”. Rzecznik prezydenta Marek Magierowski uważa, że nie ma czego świętować, „bo były efektem nie do końca uczciwego porozumienia”. Słusznie, po co było w 1989 r. obalać PRL, skoro teraz Kaczyński, Duda i PiS muszą go tak pracowicie odbudowywać?
Pięciometrowa figura Chrystusa poświęcona. Szef MON: Ci, którzy chcą uczynić go nielegalnym…
Szef MON Antoni Macierewicz podczas uroczystości poświęcenia pomnika Wdzięczności (Fot. PIOTR SKÓRNICKI/ Agencja Gazeta)
2. Dziś figurę poświęcił metropolita poznański abp Stanisław Gądecki
3. W uroczystościach wziął udział także szef MON Antoni Macierewicz
Ponad pięciometrową figura Chrystusa ma być w przyszłości elementem Pomnika Najświętszego Serca Pana Jezusa – Pomnika Wdzięczności. Figura stoi przed poznańskim kościołem pw. Najświętszego Serca Jezusa i św. Floriana od poniedziałku – mimo sprzeciwu poznańskiego magistratu.
Dziś Chrystusa poświęcił abp Stanisław Gądecki. W uroczystości wzięli udział także minister obrony narodowej Antoni Macierewicz, parlamentarzyści, wojewoda wielkopolski Zbigniew Hoffmann oraz przedstawiciele wojska i duchowieństwa.
Macierewicz: Ci, którzy chcą uczynić Chrystusa nielegalnym…
– Chcę prosić tych wszystkich, którzy chcą uczynić Chrystusa nielegalnym, którzy chcą uczynić naszą wiarę nielegalną. Czy naprawdę ten związek, który nas jednoczy: wiary, patriotyzmu, narodu i polskości ma być przecięty przez współczesne pokolenie? Nie taka była nasza droga, nie taki jest nasz cel. Dzisiaj z Poznania idzie na całą Polskę wołanie o jedność narodu polskiego. Jedność ufundowaną na wierze i patriotyzmie – mówił szef MON.
Antoni Macierewicz podziękował też pomysłodawcom odbudowy monumentu. Jak stwierdził, jest on „symbolem wiary i patriotyzmu, który stanął tu jako wotum zwycięstwa i odbudowy niepodległego państwa polskiego”.
Figura przybyła do Poznania w asyście wojska
W poniedziałek figura Chrystusa przybyła do Poznania w asyście i z pomocą wojska. Magistrat sprzeciwił się jednak jej tymczasowemu umiejscowieniu na placu przed jeżyckim kościołem. Powód? Zgłoszenie złożone przez parafię było niekompletne.
Społeczny Komitet Odbudowy Pomnika Wdzięczności wyjaśniał jednak, że figura i cokół są jedynie magazynowane na terenie parafii na poznańskich Jeżycach jako „materiał budowlany” i elementy pomnika.
Pomnik wzniesiono w 1932 r. jako wotum za odzyskaną niepodległość i sukces powstania wielkopolskiego. Monument, który pierwotnie stał na obecnym pl. Mickiewicza, miałby być odbudowany nad Jeziorem Maltańskim. Na taką lokalizację nie chce zgodzić się miasto.
Prezydent Poznania Jacek Jaśkowiak, komentując dla PAP sprawę przetransportowania figury stwierdził, że inicjatorzy idei przywrócenia pomnika „starają się działać metodą faktów dokonanych”. Jak dodał, stosowane działania prowadzą do jeszcze głębszych podziałów wśród mieszkańców miasta.
A TERAZ ZOBACZ: Tak absurdalnych tłumaczeń PiS jeszcze nie miał
A TERAZ ZOBACZ: Konsekracja kościoła w Toruniu
Mieszkanie Plus. Rząd przedstawił program budowy mieszkań. „Dla tych, których nie stać na kredyt”
Osiedle (zdjęcie ilustracyjne) (Fot. Wojciech Surdziel / AG)
Narodowy program mieszkaniowy może zostać przyjęty przez rząd w czwartym kwartale 2016 r. Program ma dotrzeć do ludzi, których nie stać na kredyt mieszkaniowy, ale potrzebują własnego lokalu, wynajmowanego i z możliwością wykupienia w przyszłości. Możliwość wykupu będzie oddalona w czasie, aby nie dopuścić do spekulacji mieszkaniami współfinansowanymi przez państwo lub samorządy.
– Stwarzamy możliwość, ażeby powstały tzw. subkonta mieszkaniowe, na które Polacy będą odkładali swoje oszczędności z przeznaczeniem na remont mieszkania, czy wybudowanie prywatnego domu – mówiła premier Beata Szydło, przedstawiając program Mieszkanie plus.
Oprócz głównego celu, jakim jest budowa tańszych mieszkań, program mieszkanie plus ma także dwa inne filary. – Drugim elementem tego programu mieszkaniowego, który państwu dzisiaj prezentujemy, programu mieszkanie plus, jest wsparcie budownictwa społecznego – powiedziała premier.
Jak dodała, trzecim, „bardzo ważnym i atrakcyjnym filarem” programu mieszkanie plus jest wspieranie przez państwo oszczędzania na remont lub budowę prywatnego domu.
– Bardzo często jest tak, że ktoś już ma mieszkanie, ale nie stać go np. na remont tego mieszkania albo chce wybudować dom. I też ma problem, bo nie ma w tej chwili na to wystarczających środków, a nie chce brać kredytów albo nie ma szans na uzyskanie kredytu. Stwarzamy możliwość, ażeby powstały tzw. subkonta mieszkaniowe, na które Polacy będą odkładali swoje oszczędności z przeznaczeniem na remont mieszkania, czy wybudowanie swojego prywatnego domu czy też na zakup mieszkania. I te oszczędności będą dopełniane poprzez premie, które będzie dawało państwo. Dzięki temu będzie również możliwość, ażeby z tego programu korzystali również ci, którzy już mieszkanie mają, ale chcieliby poprawić jego standard, albo chcieliby je wyremontować – powiedziała.
Dla kogo jest ten program? SPRAWDŹ>>
Na razie więcej pytań niż odpowiedzi – komentarz nt. programu Mieszkanie Plus.
„Kamińskiego nie jest żal, ale dość żałosne to jest” – Lis i Żakowski krytycznie o rządach Schetyny w PO
Min. Szyszko chce wykreślenia Puszczy Białowieskiej z listy UNESCO. Resort: nie zamierzamy wnioskować o to
Prof. Safjan: Jeśli punktem wyjścia do uspokojenia KE ma być znany już projekt PiS, nie wróży to rozwiązaniu problemu
Mieszkanie Plus. Sprawdzamy kiedy, za ile i czy w ogóle to się może udać
Ma być tak. Kowalski z Nowakówną sprowadzają się do Warszawy i zakładają rodzinę. To ich pierwsza praca, mało zarabiają, takim kredytu pod hipotekę bank nie da. Wynajem kawalerki za 1400 zł, albo dwupokojowego mieszkania za 2000 zł miesięcznie pochłania im sporą część budżetu. Jednocześnie zarabiają za dużo, by dostać mieszkanie komunalne. Na szczęście jest rządowy program tanich mieszkań na wynajem. Wprowadzają się do gotowego i urządzonego mieszkania. Żyją długo i szczęśliwie.
Bajkę o tanich mieszkaniach dla wszystkich opowiedziała właśnie premier Beata Szydło i ministrowie A dlaczego bajkę, bo nie zgadzają się ani założenia, ani ceny, a jak pokazuje doświadczenie muszą minąć lata zanim pierwsze lokale trafią na rynek.
Premier @BeataSzydlo o programie #MieszkaniePlus. Podajcie dalej!
Ogłoszony jako nowy i rewolucyjny program tak naprawdę już istnieje. Nazywa się Fundusz Mieszkań na Wynajem, a obsługuje go państwowy Bank Gospodarstwa Krajowego. Świetnie pokazuje efektywność państwowych przedsięwzięć. Po kilku latach działania nie ma jeszcze ani jednego mieszkania do wynajęcia w Warszawie. Najbliższe jest w Piasecznie. Nie są też tanie, bo wynająć je można, po cenie rynkowej. Fundusz BGK Nieruchomości skupuje mieszkania od deweloperów, a ci nie są skłonni odsprzedać swoich produktów znacząco taniej niż cena rynkowa. Dlatego rynkowa jest też ceną wynajmu mieszkań, które też miały być tanie.
Państwowy budowniczy
Jednak Andrzej Adamczyk, minister infrastruktury i Budownictwa ma swój kontrpomysł. Jeszcze w tym roku powstanie Narodowy Operator Mieszkaniowy, który w oparciu o działki należące do Skarbu Państwa rozpocznie budowę domów, w całej Polsce, od Krakowa po Suwałki. Wynajem lokali „MieszkaniePlus” będzie tańszy niż ceny rynkowe, bo państwo wybuduje je kilkukrotnie taniej niż „deweloperzy-prywaciarze”. Nawet w cenie 2,5 tys. złotych za metr kwadratowy. Gruba pomyłka.
Jak wygląda struktura kosztów inwestycji deweloperskiej? Grunt pod inwestycję (chyba że prestiżowej lokalizacji w centrum miast) nie gra już głównej roli cenach mieszkań. Największe znaczenie ma koszt budowy konstrukcji budynku oraz koszt całej infrastruktury czyli dróg, kanalizacji, sieci, mediów często budowanych nie tylko w obszarze działki, ale i na żądanie gminy w okolicy. Są też „drobniaki” jak koszt finansowania kredytem z banku, projekt architektoniczny itd.
– 2,5 tys. złotych za metr może kosztować sama konstrukcja budynku, ale bez wind i parkingów. Tak już się nie buduje. Realnie Państwo budowałoby te mieszkania w łącznych kosztach osiąganych przez wolny rynek czyli w ok. 4-6 tys. zł m2. Zatem obiecywanie cen nierynkowych, a do tego ujętych wybiórczo, nie ma żadnego pokrycia – ocenia Iwona Załuska z Upper Finance Consulting.
Kiedy powstaną mieszkania?
Zakładając, że rząd zepnie ostrogami posłów, a ci szybko uchwalą ustawy to pierwsze mieszkania zobaczymy najwcześniej w 2020 roku. Bo sam proces inwestycji trwa minimum dwa lata. Oto dowód. Fundusz BGK już na początkowym etapie budowy odkupił od dewelopera Budner Development 100 lokali w budynku niedaleko Galerii Mokotów w Warszawie. Jednak nie poganiać wykonawcy budowa rozpoczęta w 2015 roku nie zakończy się szybciej niż w drugim kwartale 2017 roku. Najszybciej, bo już w lipcu tego roku fundusz zaoferuje wynajem mieszkań na warszawskiej dzielnicy Bielany w inwestycji „Przy Agorze”.
Ale ceny wcale nie okazały się niskie. 43,5 zł miesięcznie za metr kawalerki, co daje kwotę 1600-1700 złotych plus opłaty licznikowe. Garaż, miejsce parkingowe, komórka lokatorska płatne dodatkowo. Urzędnicy przedstawiający program „MieszkaniePlus” deklarowali, że wynajęcie, metra kwadratowego w programie „Mieszkanie+” będzie kosztowało 10-20 złotych. Jakby nie liczyć, nie gra.
Alternatywy 4 – tanie mieszkania, dla wszytskich•YouTube.com / TVP.pl
Kolejka do M.
Załóżmy jednak, że tanie „MieszkaniaPlus” powstaną, a cena ich najmu będzie atrakcyjna, niższa od rynkowej. Na pewno do pierwszych lokali utworzy się długa kolejka chętnych. Co wtedy? Mieszkania będzie przydzielał Narodowy Fundusz Mieszkaniowy. Urzędnicy zapowiadają stworzenie systemu punktowego, który określi pierwszeństwo w dostępnie do „MieszkaniePlus”. Program dedykowany rzekomo jest dla wszystkich – także tych lepiej zarabiających, czyli tak zwanej klasy średniej. Z wypowiedzi Beaty Szydło wynika, że pierwszeństwo będą miały rodziny wielodzietne, niżej uposażone i w trudnej sytuacji życiowej.
Jeżeli o przydziale mieszkania decydować będzie jakaś komisja oceniająca sytuację życiową to będzie to powrót do absurdów spółdzielni PRL barwnie pokazanych z serialu Alternatywy 4. Już teraz z licznymi nadużyciami mamy do czynienia w przypadku rynku mieszkań komunalnych.
KONRAD PŁOCHOCKI, DYREKTOR GENERALNY POLSKIEGO ZWIĄZKU FIRM DEWELOPERSKICH
Zostały przyznane kilka czy kilkanaście lat temu, mieszkają osoby bardzo zamożne. Dzieje się tak, ponieważ prawo najmu lokalu komunalnego nie jest uzależnione od aktualnych dochodów, tylko od tych które miał mieszkaniec w chwili wnioskowania o przydział.
Dodaje, że niepożądane jest także, a stosowane w polityce komunalnej, umieszczanie obciążonych problemami grup społecznych w tych samych budynkach czy obszarach. – Może to prowadzić do gettoizacji. System niemiecki, w którym obywatel sam wynajmuje sobie mieszkanie, a od państwa dostaje właśnie dodatek i wybiera lokum w aktualnie optymalnym dla niego miejscu pod względem kosztów, odległości od pracy, szkoły przedszkola itp. jest lepszy niż przydzielanie mieszkania na siłę w konkretnym miejscu i przywiązywanie go do niego na kilkadziesiąt lat – dodaje Płochocki.
PiS znów podsyca patologię! Z #500plus nakupują wódy, a z#mieszkanieplus zrobią meliny pijackie! @Platforma_org – zróbcie coś!!!
Dzięki rządowemu programowi Mieszkanie Plus wyrolowani mogą się poczuć wszyscy ci, którzy w pocie czoła zarabiają, albo zarobili na własne M. Grunty, na których budowane będzie budownictwo czynszowe należą do państwa, to nie oznacza, jak mówił minister, że są one za darmo. Państwo to wszyscy jego obywatele, a jeśli działki w atrakcyjnych lokalizacjach, tym bardziej w centrach miast będą przeznaczane de facto za darmo to oznacza to uprzywilejowanie dla wybranej grupy osób. Szczególnie tych, którzy wynajmą mieszkania z opcją przejęcia ich po latach na własność.
Coś się zmieniło? 
„Sześć lat temu zrobiłem ponad 800 zdjęć. 4 czerwca 2009 w Gdańsku . Pod Pomnikiem”
Kosmiczny sztylet Tutanchamona
Maska pośmiertna Tutanchamona (Wikimedia Commons)
Odkryty w 1925 r. sztylet, należący do jednego z najlepiej znanych faraonów Egiptu – Tutanchamona – od początku budził duże zainteresowanie archeologów. Jednak dopiero badania za pomocą spektroskopii fluorescencji rentgenowskiej, wykonane w 2014 r., wyjawiły niezwykły skład metalu, z którego zostało wykonane jego ostrze – zawiera on 10 proc. niklu i 0,6 proc. kobaltu. Taki skład może wskazywać na to, że do wytopu użyto metalu o kosmicznym pochodzeniu – z meteorytu.
Badania historyczne potwierdzają, że starożytni Egipcjanie przypisywali niezwykłą wartość metalom pochodzącym z meteorytów i używali ich do wyrobu bardzo cennych przedmiotów. Z kolei niesamowita precyzja, z jaką wykonany został sztylet należący do faraona, może świadczyć o tym, że już wtedy techniki obróbki żelaza stały na wyjątkowo wysokim stopniu.
Swoim odkryciem naukowcy podzielili się w pracy opublikowanej na łamach Meteoritics and Planetary Science.
Jak odkryto niezwykły sztylet
Na przełomie XIX i XX w. Dolina Królów była miejscem prac archeologicznych od co najmniej stu lat. W 1914 r. koncesję na badania otrzymali Howard Carter i Georg Carnavon. Od samego początku ich celem było odnalezienie grobowca należącego do młodego egipskiego faraona Tutanchamona. Wstąpił on na tron jako kilkuletni chłopiec, po śmierci swojego ojca – Amenhotepa IV (Echnatona). O tym, że to właśnie Amenhotep był jego ojcem, wiemy dzisiaj dzięki badaniom genetycznym przeprowadzonym w Muzeum Narodowym w Kairze w latach 2007-09.
Na tę lokalizację jego grobu wskazywały odnajdowane w okolicy artefakty z imieniem Tutanchamona.
Pierwsze lata poszukiwań były bezowocne, aż do momentu, kiedy naukowcy zdecydowali się na usunięcie pozostałości po antycznych barakach, w których przed tysiącami lat mieszkali robotnicy pracujący w Dolinie Królów przy budowie kolejnych grobowców. Następny etap zakładał wykopaliska pod nimi.
W 1922 r. dokopano się do schodów prowadzących do zamkniętych drzwi. Tak oto wybuchła sensacja na skalę światową – Carter i Carnavon odkryli pierwszy niesplądrowany grobowiec faraona. W pierwszych dwóch pomieszczeniach zachowało się bogate wyposażenie, nie było jednak sarkofagu.
Do kolejnej komory z zachowaną skrzynią grobową, obitą złotą blachą, naukowcy dotarli dopiero w 1923 r., po zdemontowaniu muru, który bronił dostępu.
W 1925 otwarto ostatnią z trumien spoczywających w sarkofagu, to w niej znajdowała się mumia faraona. Wśród bandaży, którymi przed wiekami owinięto ciało faraona, znaleziono niezwykły sztylet.
Elektryczne Gitary zaśpiewały w Opolu o „dobrej zmianie”. Co powie Jacek Kurski?
Elektryczne Gitary (Agencja Gazeta)
Pierwszego dnia festiwalu w Opolu, polscy artyści śpiewają piosenki filmowe. Jednym z pierwszych zespołów na opolskiej scenie były Elektryczne Gitary z piosenką z filmu „Kiler”. Kuba Sienkiewicz zmienił słowa ostatniej zwrotki, wspominając o „dobrej zmianie”, „lepszym sorcie” i „wstawaniu z kolan”.
Oto cały tekst zmienionej zwrotki:
Już tylko Kiler
Polska w ruinie
Siedzę na minie
Kiedy to minie?
Same zakręty
Kiler wyklęty
Kiler skazany
Na dobre zmiany
Czy to dla sportu
Lepszego sortu
W tej kategorii
Nowej historii
Jak naród Polan
Powstaje z kolan
I łuk triumfalny
„Nie mogłem się oprzeć”
Po zejściu ze sceny Sienkiewicz w rozmowie z Opole.wyborcza.pl tłumaczył, że piosenka ma otwarty charakter i czasem „dorzuca do niej kolejne trzy grosze”. – Tym razem nie mogłem się oprzeć. Aluzja mam nadzieję była czytelna dla publiczności. Chciałem podkreślić, że jeśli człowiek nie ma wyboru, to jest skazany. W tym przypadku skazany na dobre zmiany. Nie podoba mi się sposób uprawiania polityki w Polsce i postanowiłem o tym zaśpiewać- mówił.
Na próbach przed wieczorem festiwalu zespół nie wykonywał dodatkowej zwrotki. Wokalista nie przejmuje się jednak ewentualnymi konsekwencjami ze strony TVP. – Jakby co, są też inne telewizje – dodał.
Raskolnikow 